สมุนไพรมะขามแขก มีสรรพคุณที่โดดเด่นในเรื่องของการใช้เป็นยาถ่าย เหมาะสำหรับผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีกำลังน้อย หรือเด็กที่เป็นริดสีดวง หรือผู้ที่มีปัญหาท้องผูกอยู่บ่อยๆ เนื่องจากมีสารแอนทราควิโนน (Anthraquinones) ที่มีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ใหญ่ให้ถ่ายท้องได้ มักใช้เป็นส่วนประกอบสมุนไพร ลดน้ำหนัก

สรรพคุณสมุนไพร ใบมะขามแขก และ ฝักมะขามแขก  
1. มะขามแขก สรรพคุณช่วยถ่ายพิษไข้
2. ช่วยถ่ายพิษเสมหะ
3. ช่วยแก้อาการสะอึก
4. ช่วยขับลมในลำไส้ ช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้
5. ช่วยถ่ายพิษอุจจาระเป็นมูก
6. ช่วยแก้ริดสีดวงทวาร
7. สรรพคุณมะขามแขก ช่วยถ่ายพยาธิ ขับถ่ายได้สะดวก
8. ช่วยถ่ายโรคบุรุษ
9.สรรพคุณใบมะขามแขก ช่วยถ่ายน้ำเหลือง ช่วยลดอาการบวมน้ำ

    นอกจากนี้ยังมีรายงานว่าได้มีการใช้มะขามแขกในคนไข้หลังผ่าตัดคว้านต่อมลูกหมาก และพบว่ามะขามแขก
ช่วย ทำให้ถ่ายที่มีลักษณะอันพึงประสงค์ได้ดีกว่าการใช้ Milk of Magnesia และแคลเซียมเซนโนไซต์ ยังช่วยทำให้ผู้ป่วยสูงอายุหลังการผ่าตัดสามารถขับถ่ายได้คล่องยิ่งขึ้น
   
ประโยชน์อื่นๆของสมุนไพร ใบมะขามแขก และ ฝักมะขามแขก
ปัจจุบันมีการนำมะขามแขกมาแปรรูปเป็นสินค้าอย่างหลากหลาย เช่น มะขามแขกแคปซูล ยาชงสมุนไพรมะขามแขก เป็นต้น

วิธีชง มะขามแขก แบบชาสมุนไพร  
โดยให้นำใบมะขามแขกประมาณ 2 หยิบมือ (ประมาณ 2 กรัม) หรือจะใช้ฝักประมาณ 10-15 ฝัก
นำมาต้มกับน้ำ 1 ถ้วยแก้วประมาณ 4 นาที อาจใส่เกลือเล็กน้อยเพื่อช่วยกลบรสเฝื่อน
แล้วใช้รับประทานเพียงครั้งเดียว (ไม่ต้มหรือชงซ้ำ หากต้องการดื่มใหม่ควรใช้มะขามแขกชุดใหม่)

คำแนะนำ-ผลข้างเคียงของการใช้สมุนไพร ใบมะขามแขก และ ฝักมะขามแขก
+ สำหรับบางรายอาจมีอาการไซ้ท้อง หรืออาการปวดมวนได้ท้องได้
+ การใช้มะขามแขกเป็นยาระบาย ให้กินในช่วงก่อนนอน โดยยาจะออกฤทธิ์ประมาณ 8-10 ชั่วโมงหลังจากรับประทาน
+ การใช้มะขามแขกในทางที่ผิด อาจทำให้ปริมาณของแกมม่า-โกลบูลินในเลือดต่ำลง
+ การใช้สมุนไพรมะขามแขกติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน อาจก่อให้เกิดพิษต่อตับได้ และอาจทำให้อิเล็กโทรไลต์ในเลือดต่ำได้
+ การใช้สมุนไพรมะขามแขกเพื่อเป็นยาระบาย แก้อาการท้องผูก หากใช้ในปริมาณที่เหมาะสมจะก็จะไม่มีอันตราย
ควรใช้เป็นครั้งคราวหรือใช้เท่าที่จำเป็น และใช้รักษาในระยะเวลาสั้นๆ ไม่ใช้ติดต่อกันเกินกว่า 2 สัปดาห์

แนะ นำว่าควรใช้ยาสมุนไพรมะขามแขก เท่าที่จำเป็น และหันมารับประทานผักหรืออาหารที่มีกากใยอย่างจริงจัง ออกกำลังกายเป็นประจำ ดื่มน้ำอย่างเพียงพอ ขับถ่ายให้เป็นเวลา เพราะหากกินในปริมาณที่มากเกินไป ก็จะทำให้เสียน้ำจากการขับถ่ายมาก ทำให้ร่างกายขาดน้ำ ทรุดโทรมลง รู้สึกไม่มีแรง และอาจทำให้ร่างกายขาดน้ำอย่างรุนแรงถึงขั้นช็อกจนเสียชีวิตได้